NAPADY PANIKI – JAK SOBIE Z NIMI RADZIĆ

Napady paniki to przykład jednego z wielu zaburzeń lękowych, które można określić jako występujące powszechnie. Mogą dotyczyć zarówno osoby przed 20-tym rokiem życia, jak i osób w średnim wieku i starszych (zarówno kobiet jak i mężczyzn).

Atakiem paniki nazywane jest uczucie nagłej, ostrej, nieoczekiwanej reakcji lękowej, której towarzyszy lub może towarzyszyć:
• intensywna fala strachu np. strach przed śmiercią;
• poczucie przerażenia ;
• unieruchamiające, wyniszczające uczucie;
• subiektywne wrażenie o stanie zagrożenia;
• wyraźne objawy wegetatywne:
• przyspieszone bicie serca/kołatanie serca;
• spłycone oddychanie;
• duszność;
• uczucie dławienia;
• hiperwentylacja;
• ból w klatce piersiowej/ucisk w klatce piersiowej;
• drżenie rąk;
• pocenie się/uczucie gorąca lub zimna;
• zawroty głowy/bóle głowy;
• mrowienie palców;
• nudności;
• suchość w ustach;
• uczucie oszołomienia;
• obawa utraty kontroli nad swoim stanem/poczucie szaleństwa;
• poczucie nierealności: derealizacja (poczucie utraty kontaktu z rzeczywistością), depersonalizacja (poczucie utraty kontaktu ze sobą samym);
• ryzyko utraty zdrowia lub życia.

Pierwsze oznaki i pełne objawy paniki pojawiają się nagle, poza kontrolą, gwałtownie. Jednorazowo, atak lęku trwa kilka lub kilkanaście minut, przy czym najsilniejsze objawy utrzymują się od 5 do nawet 20 minut. Epizodycznie, napad silnego lęku oraz stopniowa poprawa samopoczucia (uspokojenie) może trwać dłuższy czas (godzinę lub dłużej).

Osoby, które doświadczyły pierwszego ataku paniki, mogą skonsultować ten fakt ze specjalistą - psychiatrą, psychologiem lub psychoterapeutą, a samo zaburzenie można a nawet powinno się leczyć w szczególności, gdy istnieje prawdopodobieństwo kolejnego ataku. Odczuwanie lęku panicznego może bowiem pojawiać się napadowo, dezorganizując dobre samopoczucie, uniemożliwiając skuteczne radzenie sobie z sytuacją i swoim stanem. Ataki paniki często utrudniają Pacjentowi codzienne funkcjonowanie.

W patogenezie występowania napadów lękowych, odpowiedzi doszukuje się w oparciu o teorie poznawcze, behawioralne, neurobiologiczne oraz neuroanatomiczne sugerujące, że panikę należy rozpatrywać jako chorobę biologiczną lub psychologiczną.

LECZENIE ATAKÓW PANIKI

Pierwsze epizody napadów paniki mogą wystąpić już w dzieciństwie lub okresie dorastania. Najważniejsze jest rozpoznanie oraz pomoc psychologa, która umniejszy lub uniemożliwi dalszy postęp zaburzenia. Leczenie napadów paniki i zaburzenia paniki obejmuje psychoterapię, farmakoterapię i ma na celu umożliwienie normalnego funkcjonowania Pacjenta.

Nie wolno bagatelizować objawów, które wymagają specjalistycznej konsultacji. Niezdiagnozowane, nieleczone, cięższe zaburzenia związane z stanami lękowymi, przyczyniają się do rozwoju innych, poważnych zaburzeń psychicznych i zachowania (w tym: uzależnień, ryzyka wystąpienia prób samobójczych).

METODY LECZENIA

Psychoterapia
Oddziaływanie terapeutyczne jest jedną z metod leczenia zaburzeń natury psychicznej. Psychoterapia pozwala rozwiązać problem psychologiczny, leczyć określone, zdiagnozowane zaburzenia oraz wykorzystywać wiedzę i umiejętności terapeutyczne w celu psychoedukacji.

Jedną z najskuteczniejszych form leczenia ataków paniki w formie oddziaływania psychoterapeutycznego, jest podjęcie się terapii CBT poznawczo-behawioralnej.

W trakcie sesji, terapeuci uczą rozpoznawania sytuacji, w wyniku których pojawiają się napady paniki. To ścisła współpraca oparta o bliską relację terapeutyczną, która ułatwia radzenie sobie z trudnymi sytuacjami i niekorzystnymi emocjami pacjenta. CBT zawiera takie elementy procesu jak:
• psychoedukacja;
• trening autogenny;
• ćwiczenia oddechowe;
• metody relaksacji.

Farmakoterapia
Leczenie farmakologiczne polega na zastosowaniu odpowiednich leków w celach terapeutycznych zarówno w zwalczaniu choroby (zaburzenia) lub zmniejszeniu jej objawów. O tym, który lek i w jakiej ilości powinien być stosowany przez Pacjenta – decyduje lekarz.

ZESPÓŁ LĘKU UOGÓLNIONEGO

Zaburzenia lękowe uogólnione należy rozumieć jako stałe uczucie niepokoju i zagrożenia, a także ciągłe zamartwianie się bez uchwytnej przyczyny. W odróżnieniu od epizodycznego lęku napadowego, który pojawia się nagle i trwa zazwyczaj kilka minut, zespól lęku uogólnionego ma charakter przewlekły. Diagnozuje się go u pacjentów odczuwających niepokój i zagrożenie przez ponad 6 miesięcy.

W zespole lęku uogólnionego zazwyczaj występują objawy towarzyszące, które ułatwiają rozpoznanie. Należą do nich:
• zaburzenia snu,
• problemy z koncentracją,
• drażliwość,
• zaburzenia pamięci,
• zmęczenie,
• niepokój ruchowy,
• wzmożone napięcie mięśni,
• wzmożona reakcja na zaskoczenie, hałas etc.,
• zaburzenia wegetatywne, takie jak: tachykardia, kołatania serca, suchość w ustach, rozstrój żołądka, pocenie się, blada lub zaczerwieniona cera.

Uogólnione zaburzenia lękowe a inne choroby

Uogólnione zaburzenia lękowe często współwystępują z innymi schorzeniami natury psychicznej. Do najczęstszych chorób towarzyszących należą:
• epizod depresyjny,
• dystymia,
• zespół stresu pourazowego,
• napady lęku panicznego,
• fobia społeczna,
• alkoholizm.

Leczenie zespołu lęku uogólnionego

Leczeniem zespołu lęku uogólnionego powinien zająć się psychoterapeuta, który pomoże odkryć pacjentowi przyczynę zaburzeń lękowych, a także wypracuje metody radzenia sobie z nimi. Wskazana jest psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym, ukierunkowana na zmianę zachowania związanego z lękiem oraz poznanie i przekształcenie przekonań wywołujących lęk. Często na początku psychoterapii wprowadza się leczenie wspomagające środkami farmakologicznymi.

ZESPÓŁ SCM MOVEMED
www.scm-movemed.pl