Pomnik Mistrza Jana
Jan Matejko – wybitny polski malarz, który zasłynął tworząc obrazy historyczne i batalistyczne – doczekał się w Krakowie swojego pomnika. Monument, który przedstawia wielkiego artystę, został odsłonięty we wtorek 12 listopada przy Barbakanie. W uroczystości, połączonej z uruchomieniem iluminacji pomnika, udział wziął udział m.in. Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski oraz autor projektu – dr hab. Jan Tutaj.
Pomnik Jana Matejki stanął przy ul. Basztowej (przy Barbakanie, naprzeciwko Akademii Sztuk Pięknych). Przedstawia postać Jana Matejki siedzącego w fotelu umieszczonym w ramie obrazu. Uroczystość odbyła się w roku, w którym obchodzona jest 175. rocznica urodzin Matejki i jednocześnie 120. rocznica jego śmierci.
Decyzję o budowie monumentu, dla uczczenia twórczości wielkiego malarza, podjęła Rada Miasta Krakowa jeszcze w 2008 r. Autorem projektu pomnika jest dr hab. Jan Tutaj. Wykonawcą odlewu jest ART-Studio. Za wykonanie cokołu odpowiadała firma Kamir.
Jan Matejko urodził się w 1838 r. w Krakowie. Zmarł w tym samym mieście w 1893 r. (został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie). Był najwybitniejszym polskim malarzem nurtu historyzmu – autorem takich dziel jak „Hołd pruski", „Bitwa pod Grunwaldem", „Wernyhora" „Konstytucja 3 Maja 1791 roku" czy „Stańczyk". Dużą popularność zyskał także jego cykl rysunków „Poczet królów i książąt polskich".
Matejko był autorem jednego z największych dzieł polskiego malarstwa monumentalnego – polichromii w kościele Mariackim. W 1878 r. malarzowi wręczono poświęcone na Wawelu berło – symbol panowania w sztuce. Matejko był również kolekcjonerem i miłośnikiem zabytków – w szczególności Krakowa. Brał udział w pracach nad restauracją Sukiennic, protestował przeciwko wyburzeniu zespołu kościoła św. Ducha.
Dziś część prac Jana Matejki można oglądać m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie (jeden z oddziałów Muzeum znajduje się w domu rodzinnym Jana Matejki przy ul. Floriańskiej). Muzeum urządzono także w dworku w Krzesławicach (dziś części Krakowa), który był własnością artysty. Imię wybitnego malarza nosi jeden z placów w Krakowie przy którym siedzibę ma Akademia Sztuk Pięknych.