Nowe życie fortów „Łapianka” i „Borek”
Powoli dobiega końca remont dwóch fortów na południu Krakowa – fortu nr 52 „Borek” oraz fortu nr 52A „Jugowice” vel „Łapianka”. Oba obiekty, będące częścią Twierdzy Kraków, teraz będą pełnić nowe funkcje – kulturalne. W forcie „Borek” swoje miejsce znajdzie Klub Kultury „Kliny” oraz Biblioteka Polskiej Piosenki, natomiast „Łapianka” stanie się siedzibą Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego. Prace remontowe zakończą się w tym roku, swoją działalność oba obiekty zainaugurują już w przyszłym roku.
Fort „Łapianka” należał do najbardziej zniszczonych obiektów Twierdzy Kraków, przez wiele lat na jego terenie działały zakłady produkcyjne win owocowych. W tym czasie fort poddany został znacznym przekształceniom (przebudowy i nadbudowy zniekształcające historyczny układ), ulegał zniszczeniu i degradacji. Nowy budynek będzie miał ponad 3 tys. m2 powierzchni użytkowej, zlokalizowanej na dwóch kondygnacjach. Składać się będzie z przeszklonego od góry hallu, który stanowić będzie łącznik między nowymi pomieszczeniami a istniejącym zabytkowym budynkiem koszar.
Po zakończeniu inwestycji mieszkańcy Krakowa, oprócz Centrum Ruchu Harcerskiego, będą również mogli korzystać z prawie 3 ha zrewitalizowanych ogólnodostępnych terenów zielonych.
Koszty inwestycji wyniosą ponad 32 mln zł, z czego ponad 9 mln zł zostanie sfinansowanych ze źródeł zewnętrznych.
Fort artyleryjski nr 52 „Borek”, zbudowany w latach 1884–1886 na południowej linii obrony, pełnił rolę głównego obiektu broniącego traktu wiedeńskiego (obecnie ul. Zakopiańska) oraz pobliskiej linii kolejowej. Współpracował z dwoma mniejszymi sąsiednimi fortami pancernymi – nr 52a „Łapianka” i 52½ „Skotniki”. Jest jedynym w Twierdzy Kraków fortem dwuwałowym, z niższym zewnętrznym wałem piechoty i wyższym wewnętrznym wałem artylerii oraz rozbudowaną podziemną komunikacją poziomą i pionową.
Projekt rewitalizacji zakładał adaptację na cele działalności kulturalnej (siedziba Klubu Kultury „Kliny” oraz Biblioteki Polskiej Piosenki), wraz z rewitalizacją zieleni fortecznej i stworzeniem ścieżki dydaktycznej przeznaczonej do zwiedzania.
Koszt inwestycji wyniesie ponad 24 mln zł, w tym prawie 10 mln będzie pochodzić ze źródeł zewnętrznych (UE i SKOZK).