Nowa wystawa stała w Muzeum Narodowym
Od 15 października Muzeum Narodowe w Krakowie zaprasza do nowej, stałej Galerii prezentującej sztukę polską XX i XXI wieku. Ekspozycja stanowi przegląd zjawisk i tendencji artystycznych, które pojawiły się w Polsce w ciągu ostatnich 120 lat.
W 12 salach, na powierzchni 3000 metrów kwadratowych Galerii, znalazło się w sumie 600 dzieł sztuki. Układ „XX + XXI…” nie jest w całości chronologiczny, miejscami ma charakter tematyczny. Galerię zapowiada pokaz rzeźb w holu, obejmujący prace stworzone w 1. połowie XX wieku, takich artystów jak Xawery Dunikowski, Ludomir Ślendziński, Wojciech Weiss czy Włodzimierz Konieczny. W pierwszej sali Galerii znalazło miejsce malarstwo początku XX wieku tworzone przez m.in. Jacka Malczewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Mehoffera, Wojciecha Weissa, Olgę Boznańską, Jana Stanisławskiego.
Z okresu międzywojennego w kolejnej przestrzeni pokazane są dzieła ekspresjonistów, formistów, kolorystów, artystów awangardowych – m.in. Zbigniewa Pronaszki, Zofii Stryjeńskiej, Stanisława Ignacego Witkiewicza, Leona Chwistka, Jana Cybisa oraz Marii Jaremy. Relacje międzynarodowe ukazuje kolekcja Suzanne i Jana Brzękowskich, obejmująca prace Hansa Arpa, Fernanda Legera, Maxa Ernsta, Jana Brzękowskiego. Powstałe wówczas techniki fotomontażu i kolażu reprezentują prace Kazimierza Podsadeckiego oraz Janusza Marii Brzeskiego.
Kolejna przestrzeń to przegląd sztuki powojennej do 1989 roku. Pojawiają się tu socrealizm, taszyzm, malarstwo materii, surrealizm, ekspresjonizm abstrakcyjny, nowa figuracja, sztuka zaangażowana w twórczości takich artystów jak: Tadeusz Kantor, Maria Jarema, Jerzy Nowosielski, Andrzej Wróblewski, Łukasz Korolkiewicz, Ewa Kuryluk, a także przedstawiciele ugrupowań artystycznych – „Wprost” (Leszek Sobocki, Zbylut Grzywacz), „Ładnie” (Wilhelm Sasnal, Marcin Maciejowski) i „Gruppa” (Jarosław Modzelewski, Włodzimierz Pawlak).
W osobnej sali zgromadzone zostały prace reprezentujące abstrakcję geometryczną
i konceptualizm. Oglądamy tam dzieła Henryka Stażewskiego, Stefana Gierowskiego, Edwarda Krasińskiego, Romana Opałki, Ryszarda Winiarskiego, Wojciecha Fangora, Natalii LL, Ewy Partum, Jerzego Rosołowicza, Stanisława Dróżdża oraz innych twórców.
Sztuka po roku 1989 zebrana jest pod tytułem „Transformacja”. To szeroki wybór prac znakomitych artystów ostatniego trzydziestolecia, m.in. Zofii Kulik, Wilhelma Sasnala, Moniki Sosnowskiej, Roberta Kuśmirowskiego, Piotra Uklańskiego i Jarosława Kozakiewicza.
Po raz pierwszy w przestrzeni stałej galerii sztuki współczesnej znalazła się grafika artystyczna. Można zobaczyć pochodzące z lat 1960–1985, wykonane w różnych technikach, prace takich artystów jak Jerzy Panek, Mieczysław Wejman, Zbigniew Lutomski, Ryszard Otręba czy Jacek Sroka.
Również po raz pierwszy pokazane są obiekty artystyczne ze szkła, przede wszystkim dzieła Henryka Albina Tomaszewskiego, ale też Aliny Kalczyńskiej-Scheiwiller.
Nowość w przestrzeni Galerii stanowi także ceramika artystyczna. Pokaz otwierają prace m.in. Konstantego Laszczki, Rudolfa Krzywca czy Leszka Dutki.
Wystawie towarzyszy pokaz filmów animowanych i eksperymentalnych takich twórców jak Julian Józef Antoniszczak, Jan Lenica, Andrzej Pawłowski czy Jerzy Kucia.
W ostatniej sali prezentowane są prace Tadeusza Kantora, Kazimierza Podsadeckiego i Oskara Dawickiego.
Ciekawym elementem wystawy jest ścieżka edukacyjna. W wyznaczonych przestrzeniach nazwanych „Teksty i konteksty” można znaleźć archiwalne fotografie, portrety artystów, informacje o ich twórczości, epoce do której należą i kulturze danego czasu. Jest też miejsce dla dzieci: zaprojektowano dla nich stanowiska edukacyjne pod hasłem „Odkrywaj, patrz, doświadczaj”.