Losy „Żołnierzy Wyklętych” upamiętnione na wystawie w Muzeum AK

Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila" w Krakowie zaprasza na wystawę czasową „Niezłomni / historie wyklęte", poświęconą Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość" i „Żołnierzom Wyklętym". W Muzeum będzie można obejrzeć m.in. fotografie oraz przedmioty związane z życiem „Żołnierzy Wyklętych". Wernisaż wystawy odbędzie się 24 lutego o godz. 17:00.

Data i tematyka wernisażu nie są przypadkowe, ponieważ w 2015 roku przypada 70. rocznica utworzenia organizacji WiN, której pełna nazwa brzmiała: Ruch Oporu bez Wojny i Dywersji „Wolność i Niezawisłość". Była to organizacja cywilno-wojskowa o charakterze antykomunistycznym, powstała 2 września 1945 roku, tuż po zakończeniu II wojny światowej. Dla wielu polskich patriotów wojna trwała jednak nadal, zmienił się jedynie okupant. WiN miał początkowo działać „bez wojny i dywersji", za pomocą walki politycznej i działalności propagandowej. Mimo to od samego początku zrzeszeniu podporządkowane zostały liczne oddziały partyzanckie. Żołnierze, wchodzący w skład oddziałów, toczyli zbrojną walkę z oddziałami Armii Czerwonej, NKWD, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Urzędu Bezpieczeństwa, Milicji Obywatelskiej i Ludowego Wojska Polskiego, odnosząc wiele sukcesów, jak chociażby w Grębowie i Ostrowach Tuszowskich, gdzie oddział mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory" pokonał wielokrotnie liczniejsze oddziały KBW i UB.

Przez cały okres PRL-u nazywano ich „Żołnierzami Wyklętymi", ponieważ oficjalna propaganda przedstawiała ich jako bandytów i zdrajców. Od kilkunastu lat pamięć o walce „Wyklętych" na rzecz niepodległej Polski jest systematycznie przywracana. Coraz częściej określa się ich również mianem „Żołnierzy Niezłomnych", dla upamiętnienia heroicznej walki o wolność i suwerenność ojczyzny. Wystawa w Muzeum Armii Krajowej opowie o ich bohaterskiej postawie, zarówno cywilnej, jak i wojskowej.

1 marca przypada Narodowe Święto Pamięci „Żołnierzy Wyklętych". Tego dnia w 1951 r. w mokotowskim więzieniu w Warszawie wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość": Łukaszu Cieplińskim, Adamie Lazarowiczu, Józefie Batorym, Franciszku Błażeju, Mieczysławie Kawalcu, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce. Fotografie tych osób znajdują się w zbiorach Muzeum i zostaną zaprezentowane na wystawie, podobnie jak fotografie oddziałów partyzanckich walczących z komunistyczną władzą, a także liczne przedmioty związane z „Wyklętymi", m.in. pas majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki", jednego z najbardziej zasłużonych i znanych „Żołnierzy Wyklętych". Oprawę wystawy stanowić będą obrazy „Wyklętych", które powstały 23 listopada 2014 r. podczas Dnia Otwartych Drzwi Muzeów Krakowskich. Dodatkowe informacje: www.muzeum-ak.pl.