Szkice o kapliczkach (VII)-Chrystusy Frasobliwe

W obliczu tragedii narodowej włączmy się w drogę cierpienia Jezusa Chrystusa, na jej końcu czeka Boże Miłosierdzie, w obliczu którego wciąż przebywamy ufając. Na ziemi bocheńskiej, gdzie kapliczek jest tak wiele, wizerunki Chrystusa Frasobliwego są często spotykane, zarówno wykute w kamieniu jak i wyrzezane w drewnie, leciwe jak i współczesne, prymitywne w formie i artystycznie dojrzałe.

Wizerunki Chrystusa Frasobliwego na bocheńszczyźnie
Prezentujemy kilkanaście z nich, są wśród nich rzeźby leciwe i bardziej współczesne, wykonane w drewnie jak i w kamieniu. Wszystkie one oddają przesłanie Boga -Człowieka, zmęczonego, pogrążonego w samotnym zamyśleniu, zatroskanego o nasz dzisiejszy los.

Chronów
Oryginalnie usytuowana została rzeźba Chrystusa Frasobliwego w parafii chronowskiej, stoi bowiem w bramie wejściowej prowadzącej w obręb obejścia kościelnego. Wita wiernych zdążających do domu Bożego. Ogrodzenie kościoła składające się z drewnianych sztachet opartych na kamiennych słupach wykonane zostało w roku 1980 r., w 1997 r. powstała zaś wyrazista, frasobliwa postać Chrystusa (figurka została wyrzeźbiona przez uczniów PLSP w Nowym Wiśniczu). Chrystus ukazany tu został w rzadko spotykanym ujęciu - podpiera swą głowę lewą ręką. (fot. 2)

W kamieniu rzeźbiony, koroną zdobiony,
Czeka na nas Chrystus Bolejący, za grzechy nasze cierpiący.

Lipnica Murowana
W 2004 r. staraniem proboszcza lipnickiego, ks. prałata Zbigniewa Krasa zostały wykonane i umieszczone we wnękach zwieńczenia cmentarnej bramy (Nowy Cmentarz) dwie kamienne rzeźby. Od strony cmentarza wnękę wypełnia postać Chrystusa Frasobliwego.

... Spoczął Chrystus Frasobliwy w cmentarnej bramie,
- w kamiennej ramie,
Ubiczowany, już z bólu omdlewa,
Śmierci bliskiej się spodziewa.
Na włosy nałożył wieniec cierniowy
I szepcze cicho tymi słowy:
”Ja na to przyszedłem na świat, aby dać świadectwo prawdzie. „

Chrystus Boleściwy nad zdążającymi swą ostatnią drogą ziemskiego żywota, boleje jak my nad mogiłami zmarłych. (fot. 3)

Królówka
Ta niewielka kapliczka skrzynkowa na ceglanym słupie ozdabia pas drogi biegnącej w kierunku Leszczyny, to tzw. Zakościele. Sama kapliczka jest nowa, wraz z czterostopniowym słupem wystawiona została w 1953 r., lecz w rzeźbiona w drewnie figurka Chrystusa Frasobliwego przypomina o Bożym cierpieniu już blisko 200 lat. Tu Chrystus Frasobliwy frasuje się wciąż o swoich parafian (fot. 4)

I choć niewielki i w drewnie rzeźbiony,
W postaci ludzkiej tu jest utajony,
Syn Boży – Chrystus Frasobliwy
- Na każdy nasz dzień szczęśliwy.

Rajbrot
Już ponad 130 lat liczy kamienny Chrystus Frasobliwy wypełniający wnękę nastawy kamiennej kapliczki słupowej stojącej w obejściu p.p. Kuźmów przy drodze z Rajbrotu do Muchówki. Ku Jego postaci kieruje się więc nasze spojrzenie i słowa modlitwy. Artysta wykuł rzeźbę wraz z głębieniem wnęki i figurka „wrasta” w tylną jej ściankę. Chrystus Frasobliwy przedstawiony jest tu w swym klasycznym ikonograficznym wyrazie, choć w zwietrzałym częściowo piaskowcu, z którego wykonana jest rzeźba, trudno dziś dopatrzyć się frasobliwych rysów. (fot. 5) Warto zaznaczyć, iż w kapliczkach na terenie Rajbrotu znajduje się ogółem 7 rzeźbionych wizerunków Chrystusa Frasobliwego!

Jakże mi żal, jakże mi smutno, że Cię mój Jezu skrzywdzono.

Rozdziele
To jedna ze współcześnie sprawionych kapliczek (rok 1994), lecz dawnym wzorem zawieszona na drzewie, by z tej wysokości Chrystus dumał nad grzesznym światem. We współczesnych rzeźbach, artyści starają się wprowadzić do tradycyjnej postawy nowe elementy, tu siedzący Chrystus wsparł się aż na dwóch rękach, tworząc z nogami symetryczny układ w osi pionowej. (fot. 7)

Czy tak Ci ciężko Chrystusie
Żeś wsparł się dłońmi obiema?,
Zastygłeś w bolesnym przymusie,
Czy z nikąd pomocy już nie ma?

Żegocina
Niepozorna kapliczka szafkowa wisząca na facjacie stodoły zdobi ciąg drogi Żegocina – Bełdno. Wcześniej wisiała na przydrożnym drzewie, lecz gdy ono uschło kapliczkę zawieszono na sąsiadującej z nim stodole. Chrystus swoim zafrasowanym wizerunkiem zza przeszklonych drzwiczek rozmyśla już sto lat nad swoim i naszym losem. (fot. 6)

Jak długo się frasujesz mój Jezu Chryste? zapytasz,
Odkąd twe serce jest grzeszne, nieczyste,
odpowie Ci Jezus.

Kobylec
W 2006 r. w ciągu „szlaku papieskiego” prowadzącego z Łapanowa do Niegowici ustawiono figurę Chrystusa Frasobliwego, miejsce modlitwy pielgrzymów przemierzających ów szlak – jeden z przystanków na owych „ścieżkach w Kobylcu”, które przemierzał przed laty ksiądz Karol Wojtyła. Sporych rozmiarów drewniana figurka Chrystusa Frasobliwego stoi na piaskowcowym głazie, górując nad przebiegającą u Jego stóp drogą. (fot. 8) Na głazie napis:
”Miejcie ufność, Jam zwyciężył świat choć drogi polne są bardzo cierniste. Strzeż je nam Chryste”.

I jeszcze kilka innych frasobliwych wizerunków Chrystusa z terenu bocheńszczyzny:
fot. 9 – 18

c.d.n.
Czesław Anioł