Kościoły na Ziemi Bocheńskiej (VII)

W tych trzech miejscowościach, a dwóch parafiach (Królówka i Leszczyna), znajdujące się świątynie są obiektami stosunkowo młodymi, a w Leszczynie i Cichawce, w ogóle pierwszymi jakie wzniesiono w obszarze tych wsi. Królówka – Cichawka – Leszczyna (fot. 0)

Królówka
Pierwszy królewiecki kościół, po którym nie zostało żadnych śladów pochodził z początków XIV w., parafię tu istniejącą wymienia spis świętopietrza z lat 1325-26, a przewodził jej pleban o imieniu Henryk. Pod koniec XV w. tenże kościół zastąpiony został kolejnym, lecz i ten nie przetrwał długo. Długie lata służył parafianom dopiero trzeci z kolei kościół, p.w. św. Jakuba, który pobudowano, a raczej gruntownie przebudowano w II-giej połowie XVI w. (przyjmowana jest data 1563 r.). Trwał w Królówce do roku 1986 kiedy to został rozebrany i przeniesiony do Rozdziela. Obecny kościół jest murowany, zaczęto go wznosić w 1932 r., lata wojny nie wstrzymały, chociaż znacznie wydłużyły czas jego budowy, ostatecznie poświęcony został w roku 1943, otrzymał wezwanie Przemienienia Pańskiego.

Wyniesiona ponad dno doliny Polanki pokaźnych rozmiarów bryła kościoła, jest wyraźną dominantą okolicy, widoczną już ze znacznej odległości. Szczególnie wrażenie czyni monumentalna wieża kościoła wkomponowana w ścianę frontalną, a w wyższej swej części w kalenicę dachu.

Obszerny kościelny plac okolony murem mieści kilka związanych z kościołem obiektów. Powyżej kościoła wznosi się kamienna, arkadowa dzwonnica z trzema dzwonami (czwarty dzwon, XVI-to wieczny, lecz pęknięty, znajduje się wewnątrz kościoła), krzyż stojący bezpośrednio przed kościołem wskazuje miejsce, gdzie stał ołtarz w dawnym drewnianym kościele św. Jakuba, obok dwie figury: Chrystusa (wizerunek Jezusa Miłosiernego) i św. Faustyny. Niezwykłym dziełem sakralnym są stacje Drogi Krzyżowej wpisane w mur ogrodzenia, wykonane w metalu ażurowe sceny Męki Pańskiej są autorstwa artysty rzeźbiarza Bronisława Chromego.

Wnętrze kościoła podzielone jest na trzy nawy, ich ściany pokryte są figuralnymi i ornamentalnymi malowidłami. W okna wprawione są witraże, mieszczą między innymi wizerunki Świętych. Duże wrażenia sprawia obraz w ołtarzu głównym namalowany w 1620 r. ze sceną Przemienienia Pańskiego – patrocinium kościoła, wierni doświadczają tu wiele łask. Do ewangelicznej sceny Przemienienia Pańskiego zapisanej przez Apostoła, św. Mateusza , która miała miejsce na Górze Tabor, nawiązuje napis widniejący na łuku sklepienia przed prezbiterium: „Panie dobrze nam tu być” – słowa wypowiedziane przez św. Piotra. Wnętrze zdobią też barokowe ołtarze (ołtarze boczne) wywodzące się ze starego kościoła oraz kamienna chrzcielnica wykonana na wzór starej, pochodzącej z 1540 r. W przedsionku kościoła wisi pamiątkowa tablica z brązu poświęcona pamięci Kazimierza Brodzińskiego, poety urodzonego w Królówce, i w kościele św. Jakuba ochrzczonego. (fot. 1 – 5)

Leszczyna
Minęło niedawno 25 lat, jak nad domostwa Leszczyny wzniosła się pierwsza w tej wsi świątynia i powstała parafia. Ta wydzielona bowiem została (w 1980 r.) z parafii św. Małgorzaty w Trzcianie. Podkreślić należy wysiłek mieszkańców wsi, którzy w przeciągu zaledwie trzech lat, potrafili urzeczywistnić swe marzenia posiadania własnego kościoła. Kościołowi patronuje Matka Boża Częstochowska, której kult na terenie wsi trwał od wielu już lat. Bryła kościoła charakteryzuje się lekkością kształtów i przestronnością wnętrza. Smukłości świątyni nadaje wieża dzwonnicy (3 dzwony) z ostrosłupowym hełmem wysunięta przed obrys nawy i wdzięcznie nad nią górująca. Kościół posadowiony jest na rozległej wierzchowinie, którą zajmuje też znaczna część wsi, biegnie tędy droga z Muchówki do Łapanowa. Z tej też strony kościół w Leszczynie prezentuje się w całej okazałości. Od południa zaś, od strony Trzciany skąd teren podnosi się w górę, sylwetka kościoła pogrążona jest w sadach, nieodłącznego elementu krajobrazowego współczesnej Leszczyny.
We wnętrze świątyni wpisują się szczególnie wyraziście dwa elementy, a to odlana w brązie figura Chrystusa Frasobliwego. „Królu niebios znieważony bądź Królem naszym i Panem na wieki” głosi napis na podstawie rzeźby, oraz nastawa ołtarza głównego. Ta również wykonana z brązu mieści obraz Matki Bożej Częstochowskiej, nad którą klęczą aniołowie z koroną. Bezpośrednio po obu stronach ołtarza kolejne insygnia Królowej Świata – berło i jabłko. Okna ciągnące się przez całą długość nawy, po obu jej stronach, wyposażone są w witraże, przedstawiają wizerunki świętych polskich oraz sceny z życia Jezusa i Jego Matki. Kościół posiada też kondygnacje dolną, w której mieści się sala widowiskowa.(fot. 14 – 18)
Cichawa
Kościół w sąsiedniej Cichawce jest bez mała rówieśnikiem świątyni z Leszczyny, jego budowa rozpoczęła się w rok później. Kościół nosi status kościoła filialnego parafii w Królówce, tę zwierzchność symbolizuje duży witraż wypełniający okno nad chórem, jest to scena Przemienienia Pańskiego.

Kościół posiada niezwykle malownicze położenie, wznosi się na wysuniętym nad dolinę potoku Cichawa zboczu, widoczny w osi doliny z obydwu jej stron. Trzeba w tym miejscu podkreślić samo usytuowanie wsi w przestrzeni pogórskich zboczy i doliny oraz obecny w jej przestrzeni nastrój. Najkrócej wyrazić go można nazwą wsi – Cichawka. Kościół jest orientowany z wejściem od strony południowej z przylegającą do korpusu nawy od strony zachodniej strzelistą wieżą.
Kościół został poświęcony Miłosierdziu Bożemu, tematyka ta przewija się wewnątrz i na zewnątrz świątyni. Znaczą ją malowidła naścienne (między innymi miejsca życia i objawień siostry Faustyny), obraz w ołtarzu głównym z wizerunkiem św. Faustyny zwiastunki Bożego Miłosierdzia oraz jej relikwie.

Wspinając się schodami ku kościołowi, widzimy stojące na krawędzi wzgórza dwie pokaźnych rozmiarów, lśniące bielą figury Serca Pana Jezusa oraz Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Bezpośrednio przed wejściem, zapraszając do nawiedzenia świątyni gestem wyciągniętej ręki, ustawiona jest figura św. siostry Faustyny, rzeźbę wykonał Czesław Dźwigaj. (fot. 6 – 13)

c.d.n.
Czesław Anioł