Czwartkowe spotkanie z Wiśniczem w tle

Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni zaprasza 18 lutego, o godzinie 17.30 na Czwartkowe Spotkanie Muzealne, podczas którego prof. dr hab. Andrzej A. Zięba (Uniwersytet Jagielloński) wygłosi wykład Wiśnicz – miasto, ludzie, dziedzictwo. Refleksje jubileuszowe.

Wiśnicz Nowy w czepku się urodził. Ma bowiem niezbite prawo, aby rocznicę swego założenia świętować dwukrotnie, zupełnie tak jak Uniwersytet Krakowski, który od dawna obchodzi liczne jubileusze, odwołując się do dwóch fundacji: kazimierzowskiej i jagiellońskiej, oddzielonych od siebie 36 latami. W wypadku Wiśnicza Nowego daty założycielskie są sobie bliższe: 1616 (przywilej królewski na lokację miasta prywatnego) i 1622 (właściwa lokacja ogłoszona przez właściciela miejsca). Jubileuszu czterechsetlecia nie trzeba więc będzie dzielić na dwa razy, jak to robi społeczność uniwersytecka. Można świętować nieprzerwanie przez lat sześć – od czerwca bieżącego roku począwszy aż po styczeń 2022.

Bochni wypada obchody te zainaugurować. Bez tego, co na początku wieku XVII zrobiła ze swoimi żydowskimi mieszkańcami, Wiśnicz mógłby nie powstać. Wygnanie Żydów z królewskiej Bochni uwolniło potencjał osadniczy, który bardzo się przydał Lubomirskim, możnej rodzinie okolicznej, do zrealizowania prywatnych planów ekonomicznych. Pierwsi osadnicy wyznania katolickiego i mojżeszowego zmierzali do Wiśnicza w tym samym czasie, gdy brytyjscy purytanie na statku „Mayflower” płynęli zakładać w Ameryce kolonię Plymouth. No cóż, nie da się ukryć, że ta druga akcja osadnicza dała nieco lepsze rezultaty w postaci światowego imperium pod nazwą Stany Zjednoczone. Któż to jednak mógł wtedy przewidzieć? Wydawało się, że sprawy potoczą się całkowicie odwrotnie.

Andrzej A. Zięba