Prospector - nie niszczcie Królewskiego Szlaku
Stowarzyszenie Prospector, działające od niedawna na terenie naszego miasta, zajmujące się głównie zagadnieniami ekologii i ochrony środowiska, wystosowało do naszej redakcji pismo w którym wyraża swe stanowisko w sprawie budowy obwodnicy Łapczycy.
Pismo, z którym można się zapoznać poniżej, akcentuje nieprzeciętne i unikatowe walory przyrodniczo-krajoznawcze tego terenu, które mogą ulec zniszczeniu w chwili rozpoczęcia tej inwestycji.
Stowarzyszenie PROSPECTOR Bochnia, dnia 20 IV ‘09
ul. św. Marka 2/25
32-700 Bochnia
Stanowisko stowarzyszenia PROSPECTOR w sprawie planowanej inwestycji - obwodnicy Łapczycy.
W związku z planowaną inwestycją obwodnicy Łapczycy stowarzyszenie nasze wyraża poważne zaniepokojenie przewidywanymi negatywnymi następstwami, jakie planowana obwodnica przyniesie przyrodzie obszaru przez który droga ma przebiegać. Stowarzyszenie przypomina, że obszar wzgórz pomiędzy Bochnią a Chełmem ograniczony od południa Drogą Krajową nr 4, a od północy Doliną Raby, odznacza się ponadprzeciętnym w skali lokalnej unikalnym bogactwem flory, czego dowodem jest poświęcona mu publikacja w czasopiśmie wydawanym przez Instytut Ochrony Przyrody PAN (zobacz także "Via Regia Antiqua Natura", Strona internetowa Prospector: www.prospector.org.pl Odnaleziono tu - jak dotąd - przeszło dwadzieścia gatunków roślin chronionych wśród których są także gatunki figurujące w "Czerwonej liście roślin naczyniowych zagrożonych w Polsce". Najcenniejsze stanowiska kwalifikują się do objęcia ochroną prawną w formie użytków ekologicznych. Podjęcie takich działań (którym podstawę prawną stwarza ustawa o ochronie przyrody) uważamy za powinność władz samorządowych. Tymczasem planowana obwodnica wyrządzi przyrodzie obszaru niewątpliwe szkody, których rozmiar zależeć będzie głównie od szczegółowego przebiegu trasy.
Należy podkreślić, że nawet w wypadku, gdyby planowana droga omijała najcenniejsze stanowiska, szkody te będą poważne. Już samo istnienie drogi spowoduje bowiem zwiększenie szkodliwej presji na przyrodę obszaru. W szczególności należy spodziewać się "obrastania" pasa drogi różnorakimi obiektami o charakterze przede wszystkim (choć nie wyłącznie) usługowym. W konsekwencji poszerzeniu ulegał będzie obszar niszczący przyrodę (tj. inny niż rolniczy). Innymi słowy od bezpośrednich zniszczeń spowodowanych budową i funkcjonowaniem obwodnicy gorszym może okazać się to, że zapoczątkowany zostanie proces stopniowego ("po kawałku") uszczuplania cennych przyrodniczo terenów, który to proces może okazać się trudny lub niemożliwy do powstrzymania. Także i z tych względów stowarzyszenie Prospector przeciwne jest budowie obwodnicy Łapczycy po północnej stronie Drogi Krajowej nr 4.
Jednakże walory przyrodnicze, czyli występowanie chronionych i rzadkich gatunków roślin, to nie wszystko co czyni ten obszar szczególnie cennym. Budowa obwodnicy zniszczy szlak zwany Via Regia Antiqua, przecinając go w dwóch miejscach i burząc naturalną harmonię krajobrazu. Via Regia Antiqua to starodawna królewska droga, będąca wyjątkowym
przykładem szlaku, który w swej urodzie i swoim klimacie oddaje atmosferę pradawnego traktu komunikacyjnego. Można śmiało powiedzieć, że jest to jeden z tych ciągów komunikacyjnych, który posiada duszę - swoisty genius loci królewskiej Bochni i Łapczycy. Nie wystarczy powiedzieć, że tą wąską drogą podążały orszaki królewskie i kupieckie karawany. Nie wystarczy powiedzieć, że obok tej drogi wyrosło wczesnośredniowieczne grodzisko i XIV wieczny kazimierzowski kościół. Trzeba pamiętać, że ten właśnie trakt jest nierozerwalnie związany także z coroczną pielgrzymką dziękczynną jaką odbywają Bochnianie od 160 lat do "górnego kościoła" w święto Matki Bożej Szkaplerznej,
jako dziękczynienie za uratowanie miasta od epidemii cholery. Znamienne, że w samej Bochni, gdzie królewskie i górnicze dzieje miasta zdają się tryskać z każdego zakątka, nie ma drogi, która nosiłaby w swej nazwie przymiotnik "królewska" bądź "starodawna". Każdy, kto miał okazję wędrować tym wyjątkowym szlakiem, prowadzącym z Bochni do Chełmu, przyznaje, że jest to wyjątkowo urokliwy teren, pozwalający na spotkanie ze średniowieczną przeszłością i wyjątkowymi walorami widokowymi. Wędrując z Bochni, po lewej stronie rozciąga się widok na las Kolanowski i stoki wzgórza Winnica, na którym aż do XIX wieku uprawiano winogrona. Z kolei po północnej stronie widzimy równinę Kotliny Sandomierskiej z widokiem na Puszczę Niepołomicką, dolinę i zakole Raby. Droga ta stanowi część pradawnego bursztynowego szlaku. Jest to ewenement, że Via Regia Antiqua zachowała się do naszych czasów stanowiąc jeden z najstarszych zachowanych europejskich szlaków handlowych.
Jednocześnie wyrażamy opinie, że tereny leżące w bezpośredniej bliskości szlaku Via Regia Antiqua powinny podlegać pewnego rodzaju ochronie powodującej ograniczoną możliwość zabudowy.
Na zakończenie podajemy przykłady chronionych roślin jakie występują w okolicach Górnego Gościńca w obszarze budowy planowanej obwodnicy Łapczycy:
-
Rośliny podlegające ochronie całkowitej: skrzyp olbrzymi, widłak goździsty, paprotka zwyczajna, centuria pospolita, miodownik melisowaty, wawrzynek wilczełyko, kłokoczka południowa, orlik pospolity, lilia złotogłów, storczyk szerokolistny, podkolan biały, kruszczyk siny, buławnik wielkokwiatowy, gnieźnik leśny, storczyk męski.
-
Rośliny podlegające ochronie częściowej: kalina koralowa, kruszyna pospolita, konwalia majowa, kopytnik pospolity, marzanka wonna, bluszcz pospolity, pierwiosnka lekarska, pierwiosnka wyniosła, grążel żółty. Niemal wyłącznie są to gatunki leśne i łąkowe.
Otrzymują:
Urząd Miejski w Bochni
Starostwo Powiatowe w Bochni
Urząd Gminy Bochnia
Małopolski Urząd Wojewódzki
Małopolski Urząd Marszałkowski
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Ministerstwo Infrastruktury
Ministerstwo Środowiska
Muzeum St. Fishera w Bochni
Redakcja CzasBochesnki.pl
Redakcja MojaBochnia.pl
Redakcja Bochnianin.pl
Redakcja Dziennik Polski
Redakcja Gazeta Krakowska
Redakcja Kronika Bocheńska
Redakcja Ziemia Bocheńska
Redakcja Wiadomości Bocheńskie
Czytaj także:
Prospektor
<http://czasbochenski.pl/aktualnosci/powiat/radny-raczynski-stracil-nad-soba-panowanie.html>