Program Rewitalizacji: mieszkańcy z apelem do burmistrza

W czwartek 18 lutego w sali hotelu Nowa Bochnia zebrała się grupa ok 100 osób, mieszkańców Bochni, których połączył temat tzw. konsultacji społecznych do Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025. Mieszkańcy, zainteresowani zmianami nakreślonymi w przedstawionym przez Urząd Miasta programie, przez ponad dwie godziny dyskutowali nad zaproponowanymi tam zmianami.

Zebrani w hotelu bochnianie wydali apel do burmistrza miasta, nawołujący do przeprowadzenia autentycznych konsultacji społecznych tegoż Programu. Napisali m.in.: Poszczególne rozwiązania zaproponowane w Programie, a zwłaszcza Zintegrowane Projekty Planty i Rynek, spotkały się bowiem z licznymi komentarzami - tak pozytywnymi, jak i negatywnymi, co naszym zdaniem powinno być zachętą do otwartego spotkania i nieskrępowanej dyskusji członków Zespołu ds. Rewitalizacji z mieszkańcami miasta żywo *zainteresowanymi zapisami Programu. *

Mając powyższe na uwadze i działając w trosce o jak najwyższą jakość wypracowanych rozwiązań, a tym samym o dobro Bochni i jej mieszkańców, apelujemy o umożliwienie szerokiego w swojej formule spotkania mieszkańców Bochni z Zespołem ds. Rewitalizacji, Radnymi Miasta, przedstawicielami wykonawców zadania pn. : „Rewaloryzacja Plant Salinarnych w Bochni (tj. firmy Invest-Solid S.C.), organizacji pozarządowych i ekspertów w terminie przed 29. lutego 2016 r. tj. przed zakończeniem obecnego etapu konsultacji społecznych Programu Rewitalizacji.

• W długiej dyskusji jaka miała miejsce podczas czwartkowego spotkania odniesiono się do prawie wszystkich aspektów zmian zaproponowanych przez Urząd Miasta w programie Rewitalizacji. Dyskutowano o nich zarówno pod kątem finansowym jak i logistycznym. Najwięcej kontrowersji ujawniło się podczas omawiania zaproponowanych zmian na Plantach Salinarnych i budowy tam tężni solankowej. Projekt ten spotkał się z dość daleko posuniętą krytyką. Mimo względnej akceptacji samego pomysłu tężni, wyrażono wiele zastrzeżeń i wymieniono wiele trudności zarówno przy realizacji tego przedsięwzięcia jak i podczas przyszłego jej użytkowania. Poddawano w wątpliwość lokalizację, głównie z powodu braku możliwości pożądanego właściwego napowietrzenia i nieodzownej wymiany powietrza. Istnieje ryzyko utrzymywania przy planowanej wysokości ścian tężni – zawieszonego powietrza zanieczyszczonego spalinami miejskimi - *napisali autorzy apelu.

Wyrażono obawy co do rozwiązań zapewnienia infrastruktury dostarczającej do tężni solankę, budowy ewentualnej drogi dojazdowej w pobliże tężni, przystosowanej dla pojazdów ciężkich, „terminala solankowego” lub ewentualnych robót ziemnych w obrębie miasta w przypadku innych rozwiązań. Wnioskowano również o rozważenie innej lokalizacji tężni np. w sąsiedztwie szybu Campi. Poruszano także kwestię ochrony drzewostanu Plant Salinarnych.

Proponowano również, by powiązać Program Rewitalizacji Bochni z kontekstem rozwiązań komunikacyjnych w centrum miasta. Zwrócono uwagę na kwestię czystego powietrza i tworzącego się smogu. Poruszano zagadnienia związane z powołaniem Operatora Rewitalizacji/Operatora Programu, Pełnomocnika ds. rewitalizacji, Biura ds. rewitalizacji, a także Bocheńskiego Forum Realizacji oraz dostępem do aktualnej i pełnej informacji na temat realizacji Programu Rewitalizacji. Przedstawiono propozycję form komunikacji społecznej i konsultacji.

Zaproponowano m.in., by wolne pomieszczenia budynku, gdzie obecnie mieści się Straż Miejska przeznaczyć na siedzibę Szkoły Muzycznej II stopnia. Rozważano różne rozwiązania zmian w mieście. Te najbardziej radykalne, ale i nie pozbawione racji dotyczyły np. przeniesienia stadionu BKS na błonia na Smykowie. Puste miejsce po stadionie dałoby możliwość przedłużenia parku Uzbornia i tu właśnie wybudowania tężni z prawdziwego zdarzenia. Niedaleki plac przy MOSiR daje także możliwość wybudowania wielopoziomowego parkingu, co czyni tą lokalizację jeszcze bardziej ciekawą. Przy takim założeniu turyści, chcąc skorzystać z tężni, musieliby przejść przez miasto. A o to przecież chodzi - by skłonić ich do spacerów po Bochni, gdzie zaglądając do tego czy innego sklepu po drodze, pozwalają zarabiać mieszkańcom.

Z mocną krytyką spotkał się pomysł wybudowania toalet w budynku lodowni na Plantach Salinarnych. Podkreślano, że będzie to zdewastowaniem tego, związanego historycznie z Bochnią, miejsca.

Oto pełny tekst apelu:

Uwagi w ramach konsultacji społecznych do Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025. My mieszkańcy Bochni obecni na spotkaniu w dniu 15 lutego 2016 roku, skupieni między innymi w nieformalnej grupie „32-700 Projekt Bochnia 2020”, działającej na jednym z portali społecznościowych, zatroskani o przyszłość Królewsko-Górniczego Miasta Bochnia, po przeanalizowaniu wersji roboczej Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025 przygotowanego przez Zespół ds. Rewitalizacji zwracamy się do Pana Burmistrza Stefana Kolawińskiego z apelem o przeprowadzenie autentycznych konsultacji społecznych tegoż Programu.

Poszczególne rozwiązania zaproponowane w Programie, a zwłaszcza Zintegrowane Projekty Planty i Rynek, spotkały się bowiem z licznymi komentarzami tak pozytywnymi, jak i negatywnymi, co naszym zdaniem powinno być zachętą do otwartego spotkania i nieskrępowanej dyskusji członków Zespołu ds. Rewitalizacji z mieszkańcami miasta żywo
zainteresowanymi zapisami Programu i konsekwencjami wdrożenia wielu zaplanowanych działań, które na pokolenia zmienią oblicze Bochni.

Mieszkańcy Bochni wymienieni zostali w Programie Rewitalizacji jako najważniejsi beneficjenci rewitalizacji. Dlatego tak ważne jest, aby ich głos został jak najszerzej uwzględniony w Programie Rewitalizacji i w poszczególnych projektach, a wątpliwości wyjaśnione. Pozwoli to nie tylko wypracować najlepsze dla mieszkańców i miasta rozwiązania, ale także wspólnie zmierzyć się z wyzwaniami, jakie Program Rewitalizacji ze sobą niesie. A te obejmują zarówno kwestie finansowe, jak i logistyczne. Współpraca z mieszkańcami w ich realizacji stanowić będzie o skuteczności i trwałości podejmowanych działań.

I.
Mając powyższe na uwadze i działając w trosce o jak najwyższą jakość wypracowanych rozwiązań, a tym samym o dobro Bochni i jej mieszkańców, apelujemy o umożliwienie szerokiego w swojej formule spotkania mieszkańców Bochni z Zespołem ds. Rewitalizacji, Radnymi Miasta, przedstawicielami wykonawców zadania pn. : „Rewaloryzacja Plant Salinarnych w Bochni (tj. firmy Invest-Solid S.C.), organizacji pozarządowych i ekspertów w terminie przed 29. lutego 2016 r. tj. przed zakończeniem obecnego etapu konsultacji społecznych Programu Rewitalizacji, spotkania w czasie którego poruszyć moglibyśmy poniższe kwestie o charakterze generalnym jak i szczegółowym. Liczymy, że uwagi poniższe zostaną uwzględnione w Programie Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025 jako zgłoszone przez obywateli w ramach procesu konsultacji społecznych. W kwestiach generalnych:

1.
Kwestię powiązania Programu Rewitalizacji Bochni nalata 2015-2025 z kontekstem rozwiązań komunikacyjnych w centrum miasta i wyprowadzaniem ruchu samochodowego z centrum.
2.
Kwestię powiązania Programu Rewitalizacji Bochni nalata 2015-2025 z kontekstem troski o czyste powietrze w naszym mieście (w szczególności z działaniami mającymi na celu zapobieganie smogowi i niskiej emisji z pieców grzewczych).
3.
Kwestie związane z powołaniem Operatora Rewitalizacji/Operatora Programu, Pełnomocnika ds. rewitalizacji, Biura ds. rewitalizacji a także Bocheńskiego Forum Realizacji oraz dostępem do aktualnej i pełnej informacji na temat realizacji Programu Rewitalizacji, a także form komunikacji społecznej i konsultacji. Podzielamy bowiem przekonanie zapisane w roboczej wersji Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025 mówiące o tym, iż skuteczne wdrażanie Programu wymaga zapewnienia interesariuszom dostępu do pełnej informacji nt. zgłoszonych projektów, postępach w ichrealizacji i osiągniętych efektach (s. 182). Wierzymy, że jak najszersza formuła partycypacji społecznej przynieście korzyści w postaci wyższej jakości i lepszej skuteczności wypracowywanych rozwiązań.
4.
Kwestię włączenia do Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025 budynku przy ul. Trudnej 1, połączonego z remontem budynku i adaptacją na przykład dla szkoły muzycznej II stopnia.
5.
Kwestię włączenia do Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025 budynku przy ul. Regis 2 z odnowieniem elewacji oraz rozszerzeniem funkcji budynku o Centrum Organizacji Pozarządowych (którego stworzenie również postulujemy).

W kwestiach związanych ze Zintegrowanym Projektem Planty:
6.
Kwestię budowy tężni solankowej. Czy miasto jako jednostka samorządowa powinno być głównym i jedynym inwestorem projektu tężni? Czy utrzymanie tężni po jej wybudowaniu obciążać będzie budżet miasta? Wydaje się, że – z jednej strony w projekcie powinna partycypować Kopalnia Soli, a z drugiej – czy miasto i w jakiej formie miałoby być wyłącznym zarządcą obiektu?
7.
Kwestię lokalizacji projektowanej tężni solankowej. Zaproponowana w roboczej wersji Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025 lokalizacja tężni w sąsiedztwie boisk sportowych przy szkole nr 2 oraz wzdłuż linii Plant Salinarnych wzbudza nasze wątpliwości z następujących powodów:

• zlokalizowana w niecce tężnia nie będzie miała zapewnionego dla pożądanego działania właściwego napowietrzenia ani nieodzownej wymiany powietrza; przeciwnie, istnieje ryzyko utrzymywania się we wskazanym miejscu – i przy planowanej wysokości ścian tężni – zawieszonego powietrza zanieczyszczonego spalinami miejskimi i unoszącym się okresowo smogiem;

• z powodu zapewnienia infrastruktury dostarczającej do tężni solankę, budowy ewentualnej drogi dojazdowej w pobliże tężni, przystosowanej dla pojazdów ciężkich, „terminala solankowego” lub ewentualnych robót ziemnych w obrębie miasta w przypadku innych rozwiązań;

• bezpieczeństwa ekologicznego związanego z obecnością solanki;

• zbyt bliskiej lokalizacji w sąsiedztwie szkoły i boisk sportowych, co może rodzić dodatkowe konflikty; Wnioskujemy o rozważenie innej lokalizacji tężni solankowej: np. w sąsiedztwie szybu Campi, gdzie spełnione są warunki dostępu i wymiany powietrza, bliskościinfrastruktury i techniki solankowej. Wierzymy, że Planty Salinarne nawet bez tego obiektu wraz z zaproponowanymi niżej działaniami będą miały potencjał przyciągania nie tylko mieszkańców, ale i turystów do centrum Bochni. Jednocześnie stoimy na stanowisku, że projektowane punkty aktywności społecznej i turystycznej nie powinny koncentrować się w tych samych miejscach (wiele atrakcji w jednym miejscu), ale być rozpraszane, tak, aby podnosić atrakcyjność różnych regionów miasta i wymusić ruch pomiędzy nimi.
  8.
  Kwestię ochrony unikalnego drzewostanu Plan Salinarnych. Zwracamy uwagę na potrzebę weryfikacji liczby drzew przeznaczonych do wycięcia i ograniczenia wycinki do drzew obumarłych w całości. Pomniki przyrody nie tylko wymagają leczenia i pielęgnacji, ale także na nie zasługują. Unikalność Plant Salinarnych nierozłącznie wiąże się także z charakterem ich drzewostanu. Należy przeprowadzić analizę starodrzewu, z którego odczytać można dawny układ ścieżek na Plantach, wskazać dawną zabudowę oraz ukształtowanie terenu, aby wyeksponować ich historię i zachować unikalność. Koncentryczny i czytelny układ
  drzew – w formie łuków – zachował się pomiędzy kuźnią a obecnym placem zabaw.
  Wierzymy, że warto go odtworzyć, uzupełniając luki nowymi nasadzeniami. Nieuzasadniona wycinka zdrowych drzew w zaproponowanej skali wydaje się całkowicie niezrozumiałym marnotrawstwem tkanki żywej, która ze swojej strony wymaga wielu lat (często przekraczających życie jednego pokolenia), aby się odtworzyć. Postulujemy przeprowadzenie ponownej analizy dendrologicznej z udziałem ekspertów zewnętrznych w celu wskazania
  drzew, które nie dają szans na leczenie.
  9.
  Kwestię przeznaczenia budynku dawnej lodowni salinarnej. Budynek lodowni salinarnej jest unikatowym w skali Polski obiektem architektonicznym o znaczeniu użytkowym. Jej historyczna funkcja oraz wyjątkowość powinny zostać docenione i wydobyte. Może ona być atrakcją turystyczną, miejscem edukacji historycznej dla dzieci, które mogą przy okazji wycieczki szkolnej dowiedzieć się, jak kiedyś przechowywano żywność. Szczególnym kontekstem dla ochrony tego obiektu jest fakt, że Bochnia znana jest w kraju i zagranicą z produkcji urządzeń chłodniczych: daje to szanse na partycypację jednego z producentów w ochronie tego obiektu. Przed lodownią można ustawić tablicę informacyjną (tradycyjną lub multimedialną) informującą o przeznaczeniu obiektu – byłaby to ciekawa, interakcyjna lekcja historii.
  10.
  Kwestię lokalizacji ogólnie dostępnych toalet, które mogłyby znaleźć swoje miejsce w odremontowanym budynku kuźni lub planowanych obiektach Mediateki czy Zamku Żupnego.
  11.
  Dopasowania kształtu fontanny zlokalizowanej przy Pomniku Poległych w miejscu obecnego placu zabaw do historycznego, koncentrycznego układu pobliskich drzew.
  12.
  Likwidacji ogrodzenia w celu otwarcia dla przestrzeni publicznej boiska i placu zabaw dla dzieci w sąsiedztwie szkoły.
  13.
  Wyznaczenia nowej osi spacerowej od ul. Czackiego w kierunku Pomnika Poległych nie w postaci linii prostej. Takie rozwiązanie pozwoliłoby na zachowanie obecnego drzewostanu i było ciekawym rozwiązaniem krajobrazowo-architektonicznym. Podobnie zrealizowano niektóre alejki w Parku Uzbornia, po których chętnie spacerują mieszkańcy naszego miasta.
  14.
  Kwestię materiałów dla alejek. Apelujemy o nie projektowanie ciągów pieszych z kostki betonowej. Wierzymy, że dzięki temu poprawi się nie tylko jakość, ale i funkcjonalność bocheńskich Plant. Takie rozwiązanie pozwoliłoby uniknąć wybrzuszeń i nierówności (kostka często „pracuje”) niebezpiecznych dla osób starszych, poruszających się o kulach, w butach na obcasach, ale także dzieci jeżdżących na hulajnogach i rowerkach.
  15.
  Kwestię uwzględnienia możliwości zagospodarowania przestrzeni zielonych (np. w części zachodniej Plant) jako obszaru wyposażonego w ławki ze stolikami – stoliki mogą mieć blaty z szachownicą, aby umożliwić grę w szachy. Dopuszczenie możliwości organizowania rodzinnych pikników (np. w Berlinie parki służą mieszkańcom i turystom jako miejsce spotkań i wspólnych posiłków).
  16.
  Zamontowania całorocznych stołów do gry w ping-ponga w przestrzeni przeznaczonej na rekreację, na przykład w sąsiedztwie boisk i skate-parku.
  17.
  Użycia – tam gdzie to możliwe – piaskowca jako materiału powszechnie stosowanego w historycznym budownictwie Bochni (przykładem może być pomnik poległych, ale także podmurówka kościoła św. Mikołaja, fundamenty zamku żupnego oraz wiele elementów małej architektury na terenie naszego miasta).
  18.
  Możliwości zainstalowania dodatkowych multimedialnych lub tradycyjnych tabliczek historycznych w miejscach związanych z historią Bochni i Plant Salinarnych: podobnie jak przy altanie, tak i przy lodowni, kuźni i w innych miejscach, najlepiej wykonanych z materiałów odpornych na niekorzystne czynniki (w tym wandalizm). Tabliczki oprócz o historii mogłyby także mówić o legendach związanych z kopalnią i regionem.
  19.
  Kolejności przeprowadzanych prac i inwestycji budowlanych pod względem zabezpieczenia dojazdu pojazdom budowy, dowozu materiałów, ciężkiego sprzętu, itp. Istotnej ze względu na dostęp do budowanych lub odnawianych obiektów wyłącznie od strony Parku. Zabezpieczenie inwestycji budowlanych w pierwszej kolejności pozwoli na utrzymanie jakości zrewitalizowanych Plant. Jednocześnie zastrzegamy sobie prawo uzupełnienia przedstawionych uwag zwłaszcza w kwestiach szczegółowych powiązanych ze Zintegrowanym Projektem Rynek oraz Pozostałymi Projektami zapisanymi w wersji roboczej Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025 w miarę ich analizy.
  
  II.
  Zdecydowanie apelujemy także o wpisanie do umowy zlecającej wykonanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej – w formie aneksu – obowiązku przeprowadzenia konsultacji społecznych z udziałem projektantów i uwzględnienia wyników konsultacji w ww. dokumentcji. Zwłaszcza w świetle uwag i wniosków mieszkańców do udostępnionej koncepcji zagospodarowania przestrzennego, na podstawie której zostało zlecone wykonanie dokumentacji firmie Invest-Solid S. C., wybranej w wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na zadanie pn.:„Rewaloryzacja Plant Salinarnych w Bochni” (BIP, znak sprawy: ZP.271.1.2016), a także zanim ww. dokumentacja zostanie złożona do pozwolenia na budowę.

Mamy świadomość znaczenia i zakresu Programu Rewitalizacji Bochni na lata 2015-2025, doceniamy jego liczne twórcze i wartościowe aspekty. Mamy także świadomość dziedzictwa kulturowego, które zostało nam powierzone i które chcemy rozwijać dla przyszłości. Dlatego też wspólnie chcemy szukać dobrych i efektywnych rozwiązań, które poprawią jakość życia mieszkańców Bochni, które pozwolą zachować historyczny i lokalny charakter miejsca, oraz
będą powodem do dumy dla ich twórców i projektantów.

Bochnia, dn. 19.02.2016