Prof. Jan Styczeń w Ekonomiku
We wtorek 9 lutego w Zespole Szkół nr 3, czyli w dawnym Ekonomiku, odbył się bardzo interesujący wykład dla młodzieży szkół średnich. Prelegentem był prof. dr hab. Jan Styczeń, pracownik naukowy w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.
Profesor Styczeń pochodzi z Dziewina i maturę zdał w bocheńskim Liceum Ogólnokształcącym. Opowiedział pokrótce o swoim dzieciństwie i młodości, fascynacji fizyką jądrową i naukowym curriculum vitae, m.in. jako pracownika radzieckiego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej. Profesor pracował rownież we Francji, Niemczech, Kanadzie i Włoszech. Szczegóły jego doświadczeń jako fizyka jądrowego można znaleźć tutaj.
W największym skrócie można powiedzieć, że wykład prof. Stycznia dotyczył mikro– i makrokosmosu. Mikro – czyli budowy atomu z protonami i neutronami składającymi się na jądro i elektronami, biegnącymi po orbicie. To właśnie rozbijanie atomowych jąder daje tę olbrzymią energię, która jest wykorzystywana zarówno do zagłady ludzi, jak i dla ich dobra. Dość wspomnieć elektrownie jądrowe, ale także mniej znane zastosowanie energii jądrowej do leczenia nowotworów.
Od mikrokosmosu wykładowca przeszedł płynnie do makrokosmosu, z jego galaktykami, układami, gwiazdami i planetami. Układ Słoneczny, zapewne podobnie jak i inne zespoły gwiazd i planet w ciągle rozszerzającym się Kosmosie, do złudzenia przypomina budowę atomu…
Dziś, dzięki ultranowoczesnym urządzeniom jak np. sonda cassini wiemy już dużo więcej o kosmosie i wyglądzie niektórych planet. Profesor Styczeń zaprezentował zdjęcie pierścieni Saturna, wykonanym przez sondę. Jesteśmy i my na tym zdjęciu: w postaci maleńkiej, ledwo dostrzegalnej kropki. Jak zauważył profesor, to tu mieszczą się wszystkie nasze dole i niedole, wojny i kataklizmy, ale także nauka, sztuka, miłości i nienawiści, wszystko to na czym nam zależy i do czego dążymy. Patrząc na tę kropkę w kosmosie warto nabrać trochę dystansu i pokory, choć czasem jest to trudne, nawet dla osób zajmujących się Kosmosem.
Zarówno fizyka jądrowa jak i Kosmos sprawiają, że człowiek, ze swoimi wierzeniami i religią czuje się zagubiony we Wszechświecie. Prof. Syczeń przypomniał jednak zdanie Izaaka Newtona: "Pełen piękna układ słońca, planet i komet mógł pochodzić jedynie z rady i panowania inteligentnej i potężnej Istoty".
Warto dodać, że profesor jest laureatem prestiżowego Narodowego Orderu Zasługi, przyznawanego przez Francję. Został nim odznaczony w 2014 roku za „wkład na rzecz pogłębiania francusko-polskiej współpracy naukowej w dziedzinie fizyki jądrowej”.
eb
