Moskale w Bochni – widowisko na Plantach
100-lecie wybuchu I wojny światowej zaktywizowało wszelkich miłośników historii militarnej do przybliżenia nam realiów tamtego konfliktu, jednego z najkrwawszych w nowożytnej historii. W sobotę 13 września Wielka Wojna zawitała do Bochni…
Inscenizacja „Moskale w Bochni” nawiązywała do początkowego etapu wojny, gdy na jesieni 1914 r. na tereny Galicji Zachodniej uderzyły wojska carskie, docierając aż pod Kraków. Na trasie przemarszu Rosjan znalazła się Bochnia i epizodu zdobycia miasta, choć luźno powiązanego z autentycznymi wydarzeniami, dotyczyło widowisko na Plantach Salinarnych. Już od godzin południowych pośród kasztanów urządziły swoje biwaki obie strony konfliktu. Widzowie mogli zobaczyć, jak wyglądało niełatwe życie żołnierzy carskiej i CK armii, w skład której wchodziły także polskie Legiony Józefa Piłsudskiego. Przed samą inscenizacją były czytane pamiętniki bochnian-świadków wkroczenia do miasta Rosjan.
Widowisko zaczęło się od wtargnięcia Moskali do lokalnej siedziby władz austriackich, skąd powyrzucano dokumenty i gdzie dokonano tradycyjnego obrzędu podeptania symboli obcego państwa:) Następnie oddziały carskie przypuściły szturm na okopane oddziały austriackie, wśród których można było dostrzec także żołnierzy z orzełkami, zamiast tradycyjnych „bączków” na czapkach. Bitwa była krwawa, gdyż Austriacy użyli broni maszynowej i moździerzy, stąd straty strony atakującej były znaczne. Dlatego w trakcie walk ogłoszony chwilowy rozejm, poświęcony na uprzątnięcie z pola bitwy zabitych i rannych. Po wznowieniu walk Rosjan wykonali gwałtowny atak na resztki broniących się Austriaków, biorąc do niewoli ostatnich pozostających przy życiu. Realizm walk był naprawdę duży, całe Planty huczały od wystrzałów i eksplozji, czego nie wytrzymywały nawet alarmy, zainstalowane w zaparkowanych nieopodal samochodach.
Po zakończeniu inscenizacji obie strony walk zgodnie przedefilowały pod pomnik legionistów na Plantach, gdzie oddano salwę honorową, a przedstawiciele Stowarzyszenia Bochniaków złożyli kwiaty.
W inscenizacji uczestniczyło ponad 30 konduktorów z GRH 13 Pułk Piechoty „Krakowskie dzieci”, SRH Najemnicy Bocheńscy, GRH II Brygada Legionów, działająca przy Stowarzyszeni Bochniaków, GRH 71 Bielawski Pułk Piechoty, GRH Gorlice 1915 i GRH Strzelcy 31 Pułku Piechoty z Mszczonowa. Towarzyszyły jej, jak zawsze w takim przypadku, stoiska kolekcjonerów militariów, gier i różnych gadżetów z tamtego okresu.
