Budowa kanalizacji a narzucone umowy partycypacyjne
Stanowisko Stowarzyszenia "Gmina Bochnia dla Wszystkich"
Na przestrzeni ostatnich kilku lat ujawniono, że wiele gmin na terenie kraju niezgodnie z prawem pobiera od właścicieli nieruchomości środki na budowę infrastruktury technicznej, w tym kanalizacyjnej. Gminy bądź to w drodze uchwał, bądź w drodze narzuconych umów nakładają na właścicieli nieruchomości obowiązek partycypowania w kosztach budowy kanalizacji – częstokroć uzależniając możliwość podłączenia nieruchomości do infrastruktury od zawarcia umowy partycypacyjnej, co uznać należy za praktykę sprzeczną z prawem.
Taka praktyka narzuconych umów stosowana jest również w Gminie Bochnia.
Stowarzyszenie "Gmina Bochnia dla Wszystkich" wystosowało pismo w tej sprawie, którego obszerny fragment podajemy do publicznej wiadomości. Dalej w piśmie czytamy:
Zgodnie z obowiązującym prawem oraz licznymi wyrokami sądowymi obowiązkiem samorządu gminnego jest wybudowanie sieci kanalizacyjnej (jeżeli jest taka potrzeba), a mieszkańcy dokonują jedynie przyłącza do istniejącej sieci, co reguluje ustawa z dnia 07.06.2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. Nr 72, poz. 747 ze zm.).
Jedyną prawną formą udziału właścicieli nieruchomości w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej, jest wnoszenie opłat adiacenckich, bądź też samoopodatkowanie się mieszkańców. W pierwszym przypadku zasady jej wymiaru zostały określona w art. 143-148b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 115, poz. 741 ze zm.) o gospodarce nieruchomościami. Przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami nie przewidują możliwości zwolnienia właścicieli nieruchomości z obowiązku zapłaty opłaty adiacenckiej. Jeżeli ewentualne opłaty adiacenckie byłyby większe niż opłaty z umów o współfinansowaniu budowy kanalizacji nie jest to argument uzasadniający brak ich pobierania.
W drugim przypadku na samoopodatkowanie się zgodę muszą wyrazić mieszkańcy gminy w drodze referendum lokalnego (art. 54 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym).
W świetle powyższego, właścicielom nieruchomości położonych na terenie Gminy Bochnia, którzy zawarli z Gminą umowy partycypacyjne dotyczące finansowania budowy kanalizacji gminnej, przysługuje uprawnienie do dochodzenia od Gminy Bochnia zwrotu wpłaconych rzeczywiście kwot. Podstawę prawną roszczeń właścicieli stanowią w tym wypadku przepisy
o nienależnym świadczeniu (art. 410 Kodeksu cywilnego), albowiem podstawa prawna świadczenia na rzecz Gminy (umowa partycypacyjna) jest nieważna.
Termin w jakim można skutecznie dochodzić zwrotu wpłaconych środków wynosi 10 lat od daty dokonania zapłaty na rzecz gminy. Jeżeli upłynęły przy tym 3 lata od dnia stworzenia warunków do podłączenia nieruchomości do sieci kanalizacyjnej, właściciele nieruchomości domagający się zwrotu kwot wpłacanych na rzecz budowy kanalizacji nie muszą się obawiać, że w to miejsce zostanie im naliczona opłata adiacencka, gdyż wobec upływu w/w okresu (3 lata) wójt traci możliwość wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej. W przypadku dochodzenia zwrotu wpłaconych kwot na drodze sądowej, nie jest wykluczona możliwość skorzystania z instytucji postępowania grupowego.
Pełny tekst na stronie Stowarzyszenia „Gmina Bochnia dla Wszystkich”:
http://www.gminabochniadlawszystkich.pl/index.php/masz-prawo/item/23-masz-prawo